Vorige week is bekend gemaakt dat de wet DBA nog eens met een half jaar uitgesteld gaat worden. Dit houdt in dat er zeker tot juli 2018 geen boetes of naheffingen opgelegd gaan worden door de belastingdienst bij opdrachtgevers en freelancers die zich niet aan de regels houden. Dit geldt overigens niet voor diegenen die dit bewust doen.
Wat is de wet DBA ook alweer?
De wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelaties) vervangt de VAR (verklaring arbeidsrelaties). Onder de VAR was de freelancer verantwoordelijk om aan te tonen dat hij aan alle eisen voldoet om als ondernemer te worden aangemerkt. Je gaf aan je opdrachtgever de VAR-verklaring af om aan te tonen dat je voor bepaalde werkzaamheden als freelancer mag worden ingehuurd. Bleek achteraf dat de gegevens niet juist zijn, dan was de freelancer verantwoordelijk en moest deze de niet betaalde sociale lasten en loonheffing (inclusief boetes) alsnog afdragen. Niet helemaal eerlijk, omdat eigenlijk de opdrachtgever net zo schuldig is. De wet DBA is gebaseerd op een specifieke overeenkomst tussen opdrachtgever en freelancer. Wanneer dan de gegevens niet juist blijken te zijn wordt de naheffing opgelegd bij de opdrachtgever, waarbij deze de keuze kan maken om de naheffing alsnog te verhalen op de freelancer.
Wat gaat er precies veranderen?
Met zogenaamde modelovereenkomsten moeten opdrachtgever en freelancer vastleggen dat er geen sprake is van een dienstverband. Deze modelovereenkomsten kun je vinden op de site van de belastingdienst. Zit er geen overeenkomst tussen die past in jouw situatie of voor jouw branche, dan kun je er zelf een opstellen en ter controle naar de belastingdienst sturen. De gezagsverhouding is de belangrijkste pijler om te zien of er sprake is van een dienstverband. Draagt de freelancer het risico als er iets mis gaat? Moet de freelancer zelf voor vervanging zorgen bij ziekte? Heeft de opdrachtgever geen inspraak op de werkzaamheden? Dan is er geen sprake van een dienstverband. Zijn er hierop afwijkingen, dan kan de belastingdienst echter beslissen dat er wel sprake is van een dienstverband. Als opdrachtgever ben je dan verplicht om loonheffing in te houden en af te dragen.
Waarom is er controle met de VAR en de wet DBA?
In de basis is het zo dat als er sprake is van persoonlijke arbeid, loon en gezagsverhouding dat er sprake is van een dienstverband. Veel mensen op middelbare leeftijd vinden moeizaam werk omdat bedrijven niet aan hoge salarissen of risico’s vast willen zitten. Afgestudeerden willen juist vrijheid in plaats van vastzitten aan een werkgever. Maar waar werkgevers via de loonheffing de inkomstenbelasting voor hun personeel al afdragen, moeten freelancers dat zelf doen. Met als gevolg soms grote schrik als de aanslag op de mat valt. Daarnaast heeft de freelancer geen recht op het sociale vangnet zoals de WAO en de WW. Heb je geen werk of raak je arbeidsongeschikt, dan ben je ook je inkomen kwijt. Met de wet DBA wil de overheid haar burgers daartegen beschermen. De andere kant van de medaille is dat zelfstandigen recht hebben op speciale aftrekposten: de wet DBA moet ervoor zorgen dat daar geen oneigenlijk gebruik van wordt gemaakt.
Waarom uitstellen?
Het gevolg van de invoering wet DBA was dat veel opdrachtgevers geen nieuwe freelancers meer inhuurden, of deze contracten zelfs per direct stopzetten: DBA was te ingewikkeld, te veel risico, te veel onduidelijkheden. Veel freelancers kwamen daardoor zonder werk te zitten. Door de ontstane paniek is er besloten de wet nogmaals kritisch te bekijken en de handhaving ervan uit te stellen tot 1 januari 2018. Of en hoe de wet DBA daadwerkelijk toegepast gaat worden is nog maar de vraag. Voor nu is de ingangsdatum ingesteld op juli 2018.
Modelovereenkomsten : Deze vind je hier.
Wel of geen DBA bij jou van toepassing? Lees dat hier.